2.2.2.1 بیس فنولA

بیس فنول A چیست؟

بیس فنول یک ترکیب فنولی است( C₁₅H₁₆O₂ ، ۷-۰۵-۸۰ CAS No. ). نام شیمیایی آن ۲٫۲ بیس   (۴- هیدروکسی فنیل)پروپان است. این ماده برای اولین بار در بیش از ۱۰۰ سال پیش تولید ویک ماده شیمیایی مهم صنعتی  مورد استفاده در فرآیندهای تولید است.BPA یک جزء مهم از پلاستیک های سفت پلی کربنات و پوشش رزین اپوکسی است.پلی کربنات معمولا در صنایع غذایی برای بطری های آب و نوشیدنی های غیر الکلی به کار  می رود. رزین های اپوکسی به عنوان لایه محافظ برای قوطی های کنسرو فلزی مواد غذایی و خمره های ذخیره سازی مشربات و دیگر ظروف حاوی مایعات به کار می رود.و هم چنین به عنوان پوشش برای درپوش های فلزی ظروف شیشه ای به کار می رود.به علاوه پلاستیک پلی کربنات در ظروف و کارد و چنگال ،به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد و هم چنین این مواد برای ساخت بطری های غذای نوزاد به کار می رود.

اگر چه مواد حاوی BPA در بسته بندی و مخازن ذخیره سازی مواد غذایی و مشروبات برای بیش از ۵۰ سال به کار می رود،برخی از مطالعات علمی نشان داده که تحت شرایط مشخصی BPA می تواند به داخل محصولات غذایی مهاجرت کند.واین یک نگرانی است، زیرا BPA در سطوح بالا به عنوان یک عامل تهدید سلامتی در حیوانات شناخته شده است.

پیدایش در مواد غذایی

وجود BPAدر محصولات غذایی و آشامیدنی کنسرو شده مختلف حاوی میوه ها ،سبزیجات ،قهوه،چای و فرمولاسیون های تغلیظ شده نوزادان گزارش داده شده است. بر اساس یک مطالعه روی ۶۲ محصول غذایی و اشامیدنی کنسرو شده توسط آژانس استانداردهای غذایی انگلستان(FSA)در سال ۲۰۰۱ ،سطوح قابل تشخیص BPA در فرآورده میوه جات و سبزیجات،آبجو،ماهی،سوپ ها،محصولات لبنی،محصولات گوشتی و پاستا در سس گوجه یافت شده است.

با این حال،کمیته مستقل برسم شناسی موادشیمیایی در غذاها،محصولات مصرفی و محیط زیست (COT )به این نتیجه رسیده است که سطوح BPA  یافت شده در مطالعه FSA بعید است برای سلامتی انسان یک نگرانی باشد.برآورد در معرض قرار گرفتن مواد غذایی با BPA به طور گسترده متفاوت است و می تواند بر اساس روش های مختلف اندازه گیری باشد.

با استفاده از آمار و ارقام مهاجرت BPA از ظروف حاوی مواد غذایی ،در خصوص سطوح BPA یافت شده در مواد غذایی مصرف شده ،یک براورد محافظه کارانه در سال ۲۰۰۶ توسط نویسندگان ایمنی مواد غذایی اروپا عضو هیئت علمی افزودنی ها،طعم دهنده ها و دیگر مواد در تماس با غذا،مقادیر ۰/۲ میکروگرم در هر کیلوگرم وزن بدن در روز برای یک نوزاد ۳ ماهه شیرخوار تا µg12 برای هر کیلوگرم وزن بدن در روز برای یک نوزاد ۶ ماهه که از مواد غذایی بسته بندی شده در بطری های پلی کربنات و یا از مواد غذایی و نوشیدنی تجاری استفاده می کند را ارائه می دهد.

بیش ترین مقدار تاµg/Kg/day 1/5 برای یک بزرگسال مصرف کننده مواد غذایی و مشروبات تجاری می باشد. 

where is BPA found

        تعیین خطرات  

 اثر برسلامتی

براساس مطالعات انجام گرفته در موش ها و رت ها پذیرفته شده است،که در معرض بودن BPA(از محیط مانند غذا ها)در مقادیر زیاد به طور بالقوه برای سلامتی انسان مضر است.BPA یک تخریب کننه سیستم غدد درون ریز است و می تواند بر باروری اثرگذار باشد. BPAدارای فعالیت ضعیف استروزنی است و باعث کاهش تعداد و فعالیت اسپرم می شود.مطالعات نشان می دهد که BPA می تواند باعث گسترش سرطان شود و برخی از تحقیقات نشان می دهد که BPA ممکن است سرطانزا باشد و یا ممکن است باعث پیش آگهی سرطان سینه شود.برخی از گزارشات نشان می دهد که BPA دارای سمیت کبدی است و هم چنین ممکن است با تحریک فعالیت سلول های چربی ،با چاقی در ارتباط باشد. تاثیر در معرض قرار گرفتن  با مقادیر کم تر BPA برسلامت انسان کم تر روشن است.برخی از محققین معتقدند که مشاهدات ثابت می کنندکه حیوانات ،اثار زیان آور BPA را در مقادیر خیلی کم آن نشان می دهند.با این حال ،محققین با تجربه با بررسی داده های به دست آمده پیشنهاد می دهند که شواهد لازم در مطالعات حیوانی جهت پیش بینی سطوح مضر BPA بر انسان وجود ندارد.در حال حاضر ،آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا(EPA )،بیش ترین دوز قابل قبول و یا دوز خوراکی مرجع و هم چنین مرجع ایمنی مواد غذایی اروپا،دوز قابل تحمل روزانه را mg/Kg0/05 در روز مسخص کرده اند.به نظر می رسد این مقادیر بیش تر از ماکسیمم مقدار تخمینی BPA ورودی به بدن از رژیم غذایی روزانه است.

منابع:

BPA می تواند در مواد غذایی وجود داشته باشد که نتیجه مهاجرت از پوشش های اپوکسی رزین به کار رفته در ظروف فلزی کنسروها و یا در درب های فلزی بر بطری ها و یا ظروف شیشه ای می باشد.از دیگر منابع مهم BPA ،ظروف و بطری های پلاستیکی پلی کربنات است که برای بسته بندی مقادیر زیادی از محصولات مانند اب ،نوشیدنی های غیر الکلی و شیر به کار می روند.هم چنین ممکن است BPA موجود در مواد غذایی از پوشش های اپوکسی و یا پلاستیک پلی کربنات به کار رفته در تانک ها و ظروف ذخیره سازی منشا بگیرد.از دیگر منابع بالقوه BPA در مواد غذایی کارد و چنگال به کار رفته برای غذا خوردن ، BPA باقی مانده در مواد و یا ناشی از شرایط سخت مانند تمیز کردن های مکرر،در معرض گرما قرار گرفتن و یا تماس با غذاهای اسیدی می باشد،که این شرایط باعث شکسته شدن پلی کربنات و تولید BPA می شوند،که به طور مکرر به داخل غذا مهاجرت می کند. BPA هم چنین در منابع غیر غذایی مختلف یافت می شود،شامل تانک های ذخیره سازی آب آشامیدنی ،لوله های آب،دستگاه های الکتریکی و دیگر لوازم خانگی مختلف

پایداری در مواد غذایی

به نظر می رسد بیس فنول A ،به راحتی زیست تجزیه پذیر است و بعد از یک دوره کوتاه (۸-۳ روز )سطوح BPA در اب طبیعی محیطی سریعا کاهش می یابد.(طی ۱۷-۲ روز ۱۰۰% از بین می رود.)هم چنین مقادیربیس فنول A سریعا طی پاکسازی فاضلاب کاهش می یابد.مطالعات انجام شده در ماهی نشان می دهد که احتمال تجمع BPA در ماهی بسیار کم است.بیس فنول A دارای پایداری بالای حرارتی است و دارای نقطه ذوب ۱۵۷-۱۵۵ درجه سانتی گراد است و پلاستیک های پلی کربنات تا دمای حوالی ۱۴۵ درجه سانتی گراد می توانند استفاده می شوند.

مواد کنترلی

عموما به توافق رسیده اند که سطوح بیس فنول A باید تا حد امکان کم باشد،چرا که در خصوص اثرات مضر بالقوه آن بر سلامتی انسان قطعیتی وجود ندارد.صنایع غذایی مورد تشویق قرار گرفته اند که تکنیک ها و فرآیندهایی برای کاهش مهاجرت بیس فنولA به داخل مواد غذایی به کار گیرند،و یا ظروف کنسروی و یا پوششهای ظروف که حاوی مقادیر کم تری از بیس فنول A  و یا فاقد آن هستند استفاده کنند.این نکته مهم است که در فرآورده های غذایی کنسرو شده ،جایگزین ها نباید باعث آلودگی میکروبی و فلزی محتوی خود شوند ونباید باعث دیگر نگرانی های ایمنی شوند.استفاده از جایگزین ها می تواند عمر مفید یک فراورده ی کنسروی را کاهش دهد،چرا که مقاومت جایگزین ها کم تر از لایه های اپوکسی است.

موارد استفاده فرآورده: جایگزین های قوطی های پلاستیکی محتوی بیس فنول A را می توان برای غذای نوزادان و برای نگهداری و سرو کردن غذا استفاده کرد.

قوانین:

در حال حاضر،هیچ محدودیتی برای مقدار بیس فنول A موجود در محصول پلاستیکی نهایی موجود نیست.اما مهاجرت بیس فنول A از ظرف محتوی غذا توسط قانون مواد غذایی اتحادیه اروپا تایید شده است.در سال ۲۰۰۲ قوانین اتحادیه اروپا،حد مهاجرت مخصوص (SML)بیس فنول A را ۳ میلی گرم برای هر کیلوگرم غذا معین کرد.این مقدار در سال ۲۰۰۴ به ۰/۶ میلی گرم برای هر کیلو گرم غذا اصلاح شد.حد مجاز مهاجرت BPA در ژاپنppm2/5 است و تا کنون در آمریکا SML برای BPA مشخص نشده است.

ترجمه شده توسط admin

از کتاب The Food Safety Hazard Guidebook
By Richard Lawley, Laurie Curtis & Judy Davis
Richard Lawley, Laurie Curtis & Judy Davis,2008©